Archaism, fascinism, reflexivity : three startegies of resistance

• In Europan 3 kan men drie soorten architectuur houdingen signaleren. Deze posities zou men kunnen aanduiden met de begrippen: Archaisme, Fascinisme en Reflexivisme. Alledrie lokaliseren zij een realiteitsmoment dat zich hoe dan ook verhoudt tot de gespleten, versnelde, artificiële moderne leefwereld. Het Archaisme en het fascinisme bereiken dit verzetsmoment door hun projecten een kunstzinnige dimensie mee te geven. Deze esthetische poëzie maakt het beide strategieën mogelijk te ontsnappen aan de het banale van everyday life. Het alledaagse leven wordt in aanraking gebracht met het verhevene, de kracht van het onbenoembare. Dit verheven [sublime] gevoel gaat alle rationele registers te buiten. Ze proberen los van het dagelijkse leven, dat zijn onzichtbare weg van commodification vervolgt, een poëtische ideale leefwereld te realiseren. Ze verhouden zich dan niet langer tot de leefwereld waar ze uit voortkomen. De één is op zoek naar het archaïsche van het heimliche, de rebirth of authenticity, een pauze, een stilte in het vluchtige leven. De ander is gefascineerd door het unheimliche geïnitieerd door de technologie en de virtualisatie van onze samenleving. Here, the spectator's empathy is not held by thingculture but by a suggestive, evanescent, even hypnotic atmosphere. Deze vormen van verzet zijn romantisch. Nietzsche schreef al over de Romantiek dat daarin elke kunst en elke filosofie kan worden beschouwd als een hulp- of geneesmiddel in dienst van een groeiend, strijdend leven en dat daarin altijd lijden en lijdenden worden verondersteld. Volgens Nietzsche zijn er twee soorten lijdenden: "allereerst zij die lijden aan de overvloed van het leven, die een dionysische kunst willen en eveneens een tragische kijk op en een tragisch inzicht in het leven en vervolgens zij die lijden aan de verarming van het leven, die door kunst en kennis ofwel rust, vrede, een kalme zee en verlossing van zichzelf zoeken, dan wel roes, overdrijving, bedwelming, waanzin. De dubbele behoefte van de laatsten vinden we terug in elke romantiek in de kunst en kennis." Het Reflexivisme ziet niets in een dergelijke romantische escapade. Vooral als dat betekent dat eigenschappen en gevoelens middels een harmonie van vorm en disciplinering van mensen wordt bewerkstelligd. Zij is eerder uit op een discontinuity which forms a part of a politicized aesthetic in which discontinuity breaks with the charm of spectacle in order to awaken the user's critical intelligence into the aesthetic of political involvement and self-reflective responsibility. Ieder project biedt dan ruimte aan een reeks van gebeurtenissen waarin everyday realities are illuminated from the social conjunctures of which they emerge, while also reminding their users or spectators of the artificility of their mimesis. Deze vormen van verzet signaleren we ook in een aantal Europan 3 winners en runners-ups (Europan 3. At Home in the City). Steeds na een korte typering van één der strategieën zal ik in een select aantal plannen proberen aan te stippen hoe zij verzet lokaliseren. De achterliggende vraag zal steeds zijn wat voor gevolgen deze vormen van verzet hebben voor de kwaliteit van het wonen in de stad nu. 

Ämnesord

HUMANIORA  -- Konst -- Arkitektur (hsv//swe)

HUMANITIES  -- Arts -- Architecture (hsv//eng)

Nyckelord

Europan

Housing

Architecture

urbanism

Reflexivity

Archaism

Publikations- och innehållstyp

ref (ämneskategori)

kap (ämneskategori)